موضوع اصلی رشته انسانی مطالعه مسایل مربوط به انسان است. زبان
و ادبیات ملل مختلف، ادیان و مذاهب مختلف، علوم ورزشی، باستان شناسی، تاریخ، جغرافیا،
اقتصاد، جامعه شناسی، علوم اجتماعی و مردم شناسی، فلسفه و منطق، روانشناسی، مدیریت
بخش های مختلف اقتصادی، بازرگانی و دولتی، مسایل مربوط به خانواده و علوم تربیتی از
محورهای اصلی این رشته محسوب می شود. برای توفیق در این رشته علاوه بر علاقه مندی به
علوم انسانی و قدرت حافظه خوب، توانایی علمی در دروسی چون ادبیات، عربی، تاریخ، جغرافیا،
فلسفه و منطق و مطالعات اجتماعی از نیازهای اصلی به حساب می آیند. اکثر مشاغلی که محور
اصلی آن ها انسان می باشد، با علوم انسانی در ارتباط هستند.
دروس رشته علوم انسانی در دبیرستان
دانش آموزان رشته علوم انسانی دبیرستان باید در دروس ادبیات،
عربی و مطالعات اجتماعی قوی باشند. برخی از کتاب های علوم انسانی در دوره دوم متوسطه
شامل این موارد می باشد: علوم و فنون ادبی، جامعه شناسی، تاریخ ایران و جهان ، ادبیات
فارسی، جغرافیای ایران، اقتصاد، عربی، نگارش،
منطق، فلسفه، منطق، ارایه های ادبی، روان شناسی، زبان فارسی، علوم اجتماعی.
زیرگروه های آزمایشی
زیرگروه ۱
زبان و ادبیات فارسی، دبیری زبان و ادبیات فارسی، زبان و
ادبیات عرب، دبیری زبان و ادبیات عرب، مترجمی زبان عربی، ادبیات و زبان عربی، الهیات
و معارف اسلامی، دبیری الهیات و معارف اسلامی، دبیری علوم د‌ینی، کارشناسی تربیت
مربی عقید‌تی و سیاسی، کارد‌انی تربیت معلم قرآن، علوم اسلامی، علوم قرآنی، معارف اسلامی
و حقوق، الهیات و معارف اسلامی و ارشاد، علوم د‌ینی و معارف اسلامی، فقه و حقوق حنفی،
فقه و حقوق امامی، فقه و حقوق شافعی، فقه و حقوق اسلامی، علوم قرآن و حدیث، معارف
اسلامی و علوم سیاسی، معارف اسلامی و الهیات، حقوق، علوم قضایی، کارشناس فقه، کارد‌انی
امور حقوقی و کنسولی، پلیس قضایی، حکمت اسلامی و فلسفه، فلسفه.
مواد امتحان اختصاصی و ضرایب آنها:
ریاضی (با ضریب ۲)، اقتصاد
(با ضریب ۱)، زبان و ادبیات فارسی (با ضریب ۴)، زبان عربی (با ضریب ۴)، تاریخ و جغرافیا
(با ضریب ۱)، علوم اجتماعی (با ضریب ۱)، فلسفه و منطق (با ضریب ۳)، روانشناسی (با ضریب
۱) .
علوم اجتماعی، دبیری علوم اجتماعی، علوم ارتباطات اجتماعی،
مددکاری اجتماعی، خبرنگاری(گرایش علوم اجتماعی، فرهنگی و هنری).
مواد امتحان اختصاصی و ضرایب آنها:
ریاضی (با ضریب ۴)، اقتصاد(با
ضریب ۲)، زبان و ادبیات فارسی (با ضریب ۲)، زبان عربی (با ضریب۱)، تاریخ و جغرافیا
(با ضریب ۱)، علوم اجتماعی (با ضریب ۳)، فلسفه و منطق (با ضریب ۱)، روانشناسی (با ضریب
۲) .
زیرگروه ۳
مدیریت فرهنگی هنری، مدیریت امور بانکی، علوم اقتصادی،
کارشناسی خبرنگاری، بانکد‌اری،امور بانکی، مدیریت بیمه، کارد‌انی امور مالی و مالیاتی،
امور گمرکی، کارد‌انی امور گمرکی، کارد‌انی حسابداری، کارد‌انی امور بیمه،مدیریت،
مدیریت دولتی، مدیریت جهانگردی، مدیریت مسافرتی و جهانگردی، کارد‌انی مدیریت
صنعتی، فلسفه، اقتصاد حمل و نقل، اقتصاد صنعتی، کارد‌انی علمی- کاربردی صنایع چاپ،
حسابداری، کارد‌انی مدیریت بازرگانی، مدیریت بیمه اکو، خدمات امور اداری، مدیریت
و کمیسر دریایی، کارد‌انی امور د‌فتری، کارشناسی تولید سیما، مدیریت بانکد‌اری.
مواد امتحان اختصاصی و ضرایب آنها:
ریاضی (با ضریب ۴)، اقتصاد
(با ضریب ۳)، زبان و ادبیات فارسی (با ضریب ۲)، زبان عربی (با ضریب۱)، تاریخ و جغرافیا
(با ضریب ۱)، علوم اجتماعی (با ضریب ۲)، فلسفه و منطق (با ضریب ۱)، روانشناسی (با ضریب
۱) .
روابط سیاسی، علوم سیاسی، علوم سیاسی(امنیت ملی)، اطلاعات و
ضد اطلاعات، کارد‌انی عملیات کشوری، اطلاعات نظامی، علوم انتظامی، جغرافیای سیاسی،
نظامی، جغرافیا، تاریخ، دبیری جغرافیا، دبیری تاریخ، باستان شناسی.
مواد امتحان اختصاصی و ضرایب آنها:
ریاضی (با ضریب ۳)، اقتصاد
(با ضریب ۲)، زبان و ادبیات فارسی (با ضریب ۲)، زبان عربی (با ضریب ۱)، تاریخ و جغرافیا
(با ضریب ۳)، علوم اجتماعی (با ضریب ۲)، فلسفه و منطق (با ضریب ۲)، روانشناسی (با ضریب
۳) .
زیرگروه ۵
روانشناسی، علوم تربیتی، راهنمایی و مشاوره، مطالعات خانواده،
کتابداری، دبیری تربیت بدنی و علوم ورزشی، کارد‌انی تربیت بدنی و علوم ورزشی،
مواد امتحان اختصاصی و ضرایب آنها:
ریاضی (با ضریب ۳)، اقتصاد
(با ضریب ۲)، زبان و ادبیات فارسی (با ضریب ۲)، زبان عربی (با ضریب ۱)، تاریخ و جغرافیا
(با ضریب ۱)، علوم اجتماعی (با ضریب ۳)، فلسفه و منطق (با ضریب ۲)، روانشناسی (با ضریب
۳) .
رشته های علوم انسانی
مطالعات خانواده- مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات- مدیریت
و کمیسر دریایی- مدیریت هتلداری- مدیریت مالی
مدیریت بازرگانی و دریایی- مدیریت- کتابداری- مددکاری اجتماعی-
کارشناسی علوم انتظامی- فلسفه- علوم حدیث
علوم سیاسی- علوم تربیتی- زبان و ادبیات فارسی- علوم اقتصادی-
علوم ارتباطات اجتماعی- علوم اجتماعی
زبان و ادبیات کردی- زبان وادبیات عربی- روانشناسی- راهنمایی
و مشاوره- رشد و پرورش کودکان پیش دبستانی- حقوق
حسابداری- جغرافیا- باستان شناسی- تاریخ- امور گمرکی- الهیات
و معرف اسلامی- ادبیات داستانی
آماد(سیستم تامین و
توزیع کالا).
اگر بخواهیم تعداد دیگری از شغل های علوم انسانی را نام ببریم
می شود به وکیل، قاضی، روزنامه نگار، حسابدار، مشاور، کارشناس مالی، کارشناس جهانگردی،
باستان شناس، مربی مهدکودک، مدیر مهدکودک، مربی تربیت بدنی، جامعه شناس، مردم شناس،
مددکار اجتماعی، کارشناس بیمه، زبان شناس و دبیری الهیات، زبان و ادبیات عربی، زبان
و ادبیات فارسی، معارف اسلامی، فلسفه و عرفان اسلامی، آموزش ابتدایی، دبیری تاریخ،
علوم تربیتی و … اشاره کرد.
رتبه بندی دانشگاه های علوم انسانی
1- دانشگاه تهران
2- دانشگاه علامه طباطبایی
3- دانشگاه اصفهان
10-
دانشگاه شهید چمران اهواز
17-
دانشگاه جامع امام حسین
رشته حقوق
موضوع حقوق و علم حقوق نشأت گرفته از تمام روابط اجتماعی است
که آثار حقوقی از آن ایجاد می شود. ارتباط می تواند به رابطه دولت و مردم ربط داشته
باشد که به این نوع ارتباط حقوق عمومی می‌گویند، یا می‌تواند به روابط خصوصی بین مردم
اطلاق شود که به آن حقوق خصوصی می‌گویند. در حقوق عمومی تحت عنوان حقوق قوای سه گانه
کشور حاکمیت و اون چیزی است که به اداره کشور مربوط می‌شود و در مورد حقوق خصوصی میتوان
گفت که به روابط بین مردم می پردازد که از جمله مهمترین آنها میتوان به روابط تجاری
اشاره کرد که عامل ایجاد رشته حقوق رشته حقوق تجارت شده است.
یا مسائل مربوط به حقوق مدنی است که می توان به مواردی از جمله
اموال مالکیت، قراردادها و مسئولیت هایی که شخص در خطاهایی که آن را انجام میدهد برایش
اتفاق میفتد مانند مسئولیت‌هایی که از حوادث و وصیت ولادت اقامتگاه ارث و موارد دیگر
ناشی می‌شود اشاره کرد. یکی دیگر از گرایش های حقوق مربوط به روابط بین الملل است که
به دو بخش حقوق روابط بین الملل عمومی و حقوق روابط بین الملل خصوصی تقسیم می شود که
حقوق روابط بین الملل عمومی به رابطه بین دولت و سازمانهای بین المللی می پردازد.
درس ها و واحدهای رشته حقوق
دروس پایه- مقدمه علم حقوق- حقوق جزای عمومی- حقوق اساسی-
حقوق مدنی- مبانی علم اقتصاد- عربی- مالیه عمومی- مبانی جامعه شناسی.
دروس اصلی و تخصصی
آئین دادرسی مدنی- متون حقوقی- آئین دادرسی کیفری- حقوق اساسی-
حقوق جزای عمومی- حقوق بین المللی عمومی
حقوق سازمانهای بین المللی- حقوق اداری- اصول فقه- متون فقه-
حقوق تجارت- قواعد فقه- حقوق تطبیقی-
ادله ثبات دعوی- حقوق کار- پزشکی قانونی- کار تحقیقی- حقوق بین
المللی خصوصی
گرایش های رشته حقوق در مقطع کارشناسی ارشد
حقوق بشر- حقوق بین الملل- حقوق اقتصادی- حقوق فن آوری زیستی-
حقوق جزا- حقوق کیفری اطفال- حقوق خانواده- حقوق خصوصی- حقوق مالکیت- حقوق محیط زیست-
حقوق عمومی- حقوق شرکت ها- حقوق تجارت الکترونیک
حقوق تجارت اقتصادی.بین الملل- کاداستر- سردفتری اسناد رسمی.
کارهای مناسب فارغ التحصیل مقطع کارشناسی
قضا- بازپرسی و دادیاری- تحریر ادله (معاینه محل و استماع گواهان
محلی و استماع اظهارات متداعین معذور از حضوردر دادگاه)- امور ورشکستگی و سرپرستی محجورین
فنی و حقوقی- ادارات اجرای احکام شامل موارد مدنی و کیفری
ادارات ثبت اسناد و املاک- دفاتر اسناد رسمی بصورت سردفتر و
دفتریار- وکالت دعاوی خصوصی و دولتی
تنظیم قراردادهای اقتصادی و بازرگانی داخلی و خارجی-
مشاوران حقوقی.
رشته علوم اجتماعی
علوم اجتماعی به ارتباط بین اجتماع انسانها مربوط می شود. انسانها
کنار هم نیازهای خودشان را رفع می‌کنند که همین نیازهایشان، پیچیدگی‌های زیادی را برای
رسیدن به رفاه اجتماعی بوجود می‌آورد. مسائلی مانند مسکن، اشتغال، آموزش، بهداشت، …
در رشته علوم اجتماعی پژوهش و
مطالعه برای رسیدن به رفاه را بررسی میکند. رشته علوم اجتماعی بخشی از زیربنای بسیاری
از برنامه ریزی های کشوری برای افراد هر جامعه است.
گرایش های رشته علوم اجتماعی شامل پژوهشگری و برنامه ریزی اجتماعی،
تعاون و رفاه اجتماعی، خدمات و رفاه اجتماعی
و مددکاری اجتماعی می شود.
گرایش تعاون و رفاه اجتماعی یکی از گرایش های رشته
ی علوم اجتماعی است که هدفش تعدیل ثروت و قدرت در جامعه است و هدف این رشته تربیت کارشناسانی
است که بتوانند به یاری تشکل های انسانی عامل توزیع عادلانه ثروت و قدرت در جامعه گردند.
هر چه مربوط به تعاون باشد از جمله انواع تعاونی ها، چگونگی تأسیس و مدیریت آنها و
فوایدی که تعاونی ها برای جامعه دارند مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. درون مایه درس
های این گرایش را اقتصاد، جامعه شناسی، مردم شناسی، امور مالی، حسابداری، مدیریت و
تعاون و کارکرد تعاون تشکیل می دهد.
کارهای مناسب رشته علوم اجتماعی
فارغ التحصیلان این رشته می توانند در بخش تعاونی و سایر زمینه
های وابسته بر اساس قانون که یکی از سه بخش اقتصاد ایران را تشکیل می دهند و همچنین
وزارتخانه ها و شرکت های خصوصی و دولتی مشغول به کار شوند. همچنین در تعاونی های شرکت
ها و وزارت خانه های مختلف اعم از تعاونیهای تولیدی، مصرف و مسکن به عنوان مدیر و برنامه
ریز مشغول به کار شوند.
زبان و ادبیات فارسی رشته ای است که با واژه ها سر و کار دارد
و از طریق رشته علوم انسانی میتوان به آن راه یافت. از اهدافی که این رشته دنبال میکند
میتوان به آشنا کردن دانشجویان با متن های نظم و نثر زبان فارسی و بوجود آوردن مهارت
های لازم و آموزش های مناسب اشاره کرد.
هدف در این رشته این است که دانشجو بتواند متون
فارسی را تدریس کند و یا تحت عنوان کارشناس زبان و ادبیات فارسی در بخش های علمی و
فرهنگی فعالیت داشته باشد.
رشته ای که هم اکنون در دانشگاه ها تدریس می شود شامل دو شاخه
اصلی زبان فارسی و ادبیات فارسی است. که در قسمت زبان فارسی موارد مرتبط با
زبان شناسی، دستور زبان، اصول نگارش و ویرایش و در قسمت ادبیات به سبک‌شناسی،
نقد ادبی، انواع ادبی، تاریخ ادبیات، صنایع ادبی من جمله بدیع، معانی و بیان
و عروض همچنین متون نظم و نثر کلاسیک پرداخته می شود.
کار های مناسب رشته ادبیات
بازار کار رشته زبان و ادبیات فارسی بستگی به توانایی و قابلیت
فارغ التحصیلان دارد. فارغ التحصیلان رشته زبان و ادبیات فارسی بعد از تمام شدن درسشان
هم می توانند شغل معلمی را انتخاب کنند و هم میتوانند به عنوان منتقد ادبی یا مترجم
و یا در مراکز آموزشی و یا در مراکزی مثل فرمانداری، شهرداری، استانداری و بخشداری
به عنوان کارشناس فرهنگی و یا به عنوان شهردار و بخشدار و...
نویسنده، فعالیت در چاپ و نشر،
ثبت اسناد، ویراستار، کار در کتابخانه ها، اشتغال در مراکز تحقیقاتی و پژوهشی و خلق
آثار ادبی، مرکز تولید صدا و سیما، گویندگی، روزنامه نگاری مشغول به کار شوند.
برای کار در این زمینه بعد از آموزش و پرورش، مطبوعات بهترین
گزینه برای فعالیت فارغ‌التحصیلان ادبیات فارسی است.
بهترین گزینه برای تهیه
برنامه‌های ادبی رادیو و تلویزیون و حوزه‌های فرهنگی وزارتخانه‌های مختلف کشور،
فارغ‌التحصیل این رشته است. اگر افراد خلاق و پویا هم باشند میتوانند نویسنده،
شاعر یا منتقد شوند و در مراکز چاپ و نشر کتاب به عنوان ویراستار و ناظر ادبی
در روند چاپ کتاب نقش داشته باشند.
بعضا فارغ‌التحصیلان با توجه به ذوق و سلیقه
اشان کارهای جالبی انجام می‌دهند که از آن جمله میتوان به شرکت در تألیف
فرهنگ‌های مختلف به عنوان پژوهشگر ادبی و فیش‌نویس علمی و انتخابی دایره المعارف‌ها اشاره کرد.
رشته روان شناسی
روانشناسی علمی است که در مورد رفتار انسانها در ارتباط با محیط
اطراف خود و تفاوت رفتارها می‌پردازد. هدف
اصلی رشته روانشناسی بررسی وضعیت های انسان در مواجهه با موارد مختلفی است که در زندگی
برای وی پیش می‌آید. روانشناسی در واقع علم مطالعه رفتار و فرایندهای ذهنی انسان است.
روانشناسی به بحث های مختلف رفتار و فرایندهای روانی مانند ادراک، احساس، شخصیت، هوش،
هیجان و انگیزه می پردازد. این رشته رشته کاربردی است که تمام جنبه‌های زندگی انسان
را در بر می‌گیرد و به علت پیچیده تر شدن زندگی انسان هم نیاز به حضور این رشته بسیار
محسوس شده است.
گرایش های رشته روانشناسی
روانشناسی کودکان استثنایی - روانشناسی بالینی - زیست روانشناسی
- روانشناسی رشد - روانشناسی قانونی –
روانشناسی مدرسه -
روانشناسی صنعتی و سازمانی - روانشناسی اجتماعی - روانشناسی در ایران
دروس مشترك در گرايش‌هاي مختلف روانشناسي
روانشناسي عمومي، علم‌النفس از ديدگاه دانشمندان اسلامي،
آمار توصيفي، فيزيولوژي عمومي، كليات فلسفه، مباني جامعه‌شناسي، روانشناسي
احساس و ادراك، متون روانشناسي به زبان خارجي، آمار استنباطي، روش تحقيق
در روانشناسي، روانشناسي فيزيولوژيك، روانشناسي تجربي، روانشناسي رشد، روانشناسي
يادگيري، روانشناسي تربيتي، روانشناسي اجتماعي، روانسنجي، انگيزش و هيجان،
شخصيت، آسيب‌شناسي رواني، بهداشت رواني، روانشناسي مرضي كودك، تاريخچه و مكاتب
روانشناسي.
شغل های مناسب روانشناسی
فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی در رشته روانشناسی می توانند در
مراکز دولتی از جمله بهزیستی، شهرداری، نیروی انتظامی، سازمان زندان ها، کانون اصلاح
و تربیت،بیمارستان ها، مراکز مشاوره ،در مهد کودک به عنوان مربی مهد و در آموزش و پرورش
به عنوان معلم و یا مشاور مدرسه مشغول به کار شوند.
ضمن اینکه با دریافت مجوز از بهزیستی
می توانند برای تاسیس مهد کودک و خانه سالمندان اقدام نمایند.
در رابطه با بازار کار
و موقعیت های شغلی رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی ارشد نیز لازم است بدانید که بازار
کار در این مقطع در گرایش های روانشناسی عمومی، روانشناسی بالینی، روانشناسی بالینی
کودک و نوجوان و روانشناسی شخصیت، یکسان است و فارغ التحصیلان می توانند به عنوان کارشناس
در مراکز دولتی مثل بهزیستی، شهرداری، نیروی انتظامی، سازمان زندان ها، کانون اصلاح
و تربیت،به عنوان معلم یا مشاور مدرسه در آموزش و پرورش، در کلینیک های درمان اعتیاد
– کلینیک های درمانی و مشاوره ای
و همکاری با روانپزشکان در زمینه های تشخیصی و درمانی فعالیت کنند و یا با دریافت مجوز
از سازمان نظام روانشناسی برای تاسیس کلینیک مشاوره اقدام نمایند.
مدیریت فرایند برنامه ریزی، تشکیلات، فرماندهی، هدایت و نظارت
بر تلاش‌های اعضای سازمان و استفاده از دیگر منابع سازمانی جهت دستیابی به اهداف سازمانی
است.
مدیریت امروز مجموعه‌ای از علوم گوناگون همانند اقتصاد، جامعه
شناسی، روان شناسی، ریاضیات، آمار و … است که هدفش افزایش بهره وری، کارائی و اثربخشی سازمانی است.
گرایش های رشته مدیریت
مدیریت بیمه اکو مدیریت
بیمه
مدیریت جهانگردی
مدیریت امور
گمرکی
مدیریت دولتی مدیریت صنعتی
مدیریت بازرگانی
مدیریت بازرگانی :
رشته مدیریت بازرگانی
در مفهوم عام آن شامل طیف وسیعی از مدیریت‌ها می‌شود، زیرا بیشتر سازمانهای تجاری ،
صنعتی و خدماتی مثل بانکها، شرکت‌های بیمه و یا کارخانجات صنعتی به دنبال سود هستند
و در نتیجه یک موسسه بازرگانی محسوب می‌شوند. و از همین‌رو در کشور ما تا چند سال پیش،
گرایش مدیریت بازرگانی شامل گرایشهای مختلف این رشته مانند مدیریت صنعتی ، مدیریت
بیمه و مدیریت جهانگردی و مدیریت بازرگانی بود.
اما امروزه با پیشرفت علم مدیریت و
تخصصی‌تر شدن این رشته ، مدیریت بازرگانی کاربرد محدودتری پیدا کرده است.
دروس تخصصی
این رشته در زمینه شناخت بازار، مسائل بازاریابی، تجارت ، داد و ستد، معاملات بین‌المللی
و صادرات و واردات است و در نهایت یک دانشجوی مدیریت بازرگانی به عنوان یک مدیر تجاری
تحصیل کرده ، می‌تواند امور تجاری را تفکیک کرده و اداره کند و به یاری قدرت خلاق خویش
در ایجاد بازار جدید، ارائه خدمات متنوع و تازه ، ابداع روشهای جدید در عرضه و توزیع،
کارآفرین باشد
گرایش مدیریت بازرگانی به بررسی اصول، روشها و مهارتهایی می‌پردازد
که اداره کنندگان سازمانهای اقتصادی، خدماتی و بازرگانی باید از آن اطلاع داشته باشند.
برای مثال نحوه تصمیم‌گیری در مورد روشهای تولید، فروش ، سرمایه‌گذاری، بازاریابی ،
جذب نیروی انسانی و دهها مساله دیگر که در هر موسسه بازرگانی برای یک مدیر مطرح می‌گردد،
در این گرایش آموزش داده می‌شود.
مدیریت صنعتی :
قرن حاضر، قرن رقابت و بهره‌وری است و لازمه بقا در این قرن، درک زمان و شرایط
و برنامه‌ریزی برای استفاده از این دگرگونیها و همراه ساختن خود با این تحولات است
و این به معنای آن است که امروزه نمی‌توان یک واحد صنعتی پیشرفته و بزرگ را که تولید
آن از کمیت و کیفیت بالایی برخوردار است، با تکیه بر مدیریت سنتی که موروثی بوده و
از پدر به پسر منتقل می‌شود، اداره کرد. بلکه باید با استفاده از مدیران کارآمد در
بخشهای مختلف یک واحد صنعتی، مثل بخش تولید و یا بخش نیروی انسانی، راه رسیدن به هدف
را هموار نمود.
برای مثال حضور یک کارشناس مدیریت صنعتی که مسوولیت نیروی انسانی
را بر عهده بگیرد، در هر واحد صنعتی ضروری است تا وی بتواند با استفاده از دانش آکادمیک
خویش ، مشارکت ، مهارت و انگیزه نیروی انسانی واحد صنعتی مورد نظر را افزایش دهد.
یکی از علل عدم موفقیت صنایع ما این است که اکثر مسوولین واحدهای
صنعتی ، فارغ‌التحصیل مدیریت صنعتی نیستند. گرایشی که مدیران نیروهای انسانی سازمانهای
صنعتی را تربیت میکند.
مدیریت صنعتی دارای سه بعد اصلی فنی و تکنیکی ، بعد مالی و بعد
رفتاری و اجتماعی می باشد که بعد فنی و تکنیکی در دروس تحقیق در عملیات و کنترل پروژه
، بعد مالی در درسهایی مثل حسابداری صنعتی و بعد رفتاری و اجتماعی در دروس رفتار سازمانی،
مدیریت منابع انسانی و تئوریهای مدیریت بیان می‌گردد. و البته بعضی از دروس این گرایش
مانند مدیریت تولید و عملیات به هر سه این ابعاد می‌پردازد.
در مورد تفاوت دو رشته مدیرت صنعتی و مهندسی صنایع باید گفت
: در رشته مهندسی صنایع دانشجویان بیشتر به
مطالعه بعد فنی و تکنیکی صنایع می‌پردازند، اما رشته مدیریت صنعتی به دو بعد مالی و
رفتاری صنایع تاکید بیشتری دارد.
رشته مهندسی صنایع و مدیریت صنعتی ، مشترکات فراوانی دارند زیرا
دروس مدیریت در هر دو رشته از اهمیت بسیاری برخوردار است اما آنچه که باعث تمایز دو
رشته از یکدیگر می‌شود، آن است که رشته مدیریت صنعتی بیشتر به مدیریت نیروی انسانی
می‌پردازد ولی رشته مهندسی صنایع به مدیریت فنی توجه دارد.
مدیریت دولتی
شاخه مدیریت دولتی همان‌طور که از نامش پیداست، متخصصانی را تربیت میکند که بتوانند
درآینده، اداره سازمانهای دولتی را بر عهده بگیرند. زیرا اداره یک سازمان دولتی با
اداره سازمانهای بازرگانی و صنعتی متفاوت است.
برای مثال چون در یک بخش دولتی، رقابت وجود ندارد، کارکنان تمایلی
به افزایش ارتقای خدمات ندارند و این وظیفه مدیریت است که بتواند در چارچوب قوانین
و مقررات دولتی، با خلاقیت و نوآوری خویش، کارآیی و بهره‌وری کارکنان را افزایش دهد. هدف ما در رشته مدیریت دولتی، تربیت مدیران شایسته‌ای
است که بتوانند وظایف پنجگانه محوله را به نحو احسن در سازمانها و تشکیلات دولتی کشور
انجام دهند.
این وظایف عبارتند از :
1- برنامه‌ریزی و اجرای آن . 2- سازمان‌دهی
یا تقسیم وظایف بین کارکنان یک سازمان به نحوی که
با تقسیم کار بتواند مهارت پرسنل
خود را در پرداختن به کارهای جزئی افزایش دهد. 3- عملیات امور استخدامی و یا کارگزینی
کارکنان جدید
4- هدایت و راهبری، چون ما معتقدیم که یک مدیر پس از استخدام نیروی جدید،
نمی‌تواند آن را به یکباره به محیط کار اعزام کند بلکه بایستی تحت هدایت و آماده‌سازی
لازم قرار گیرد تا بالاترین انگیزش‌های مادی و معنوی در او به وجود آید 5- نظارت و
کنترل ، که از جمله بخشهای بسیار حساس است چون در این مرحله یک مدیر با اندازه‌گیری
، سنجش علمیات و توجه به شاخص‌های کنترل بررسی میکند که آیا توانسته‌است به اهداف
تعیین شده در برنامه‌ریزی خویش دست یابد یا خیر؟ و در صورت لزوم اقدامات اصلاحی را
در جهت پیشگیری از انحرافات احتمالی به اجرا می‌گذارد.
مدیریت امور گمرکی :
گرایش مدیریت امور
گمرکی به منظور تربیت کارشناسان و مدیرانی ایجاد شده است که ضمن احاطه کلی بر دانش
مدیریت و مقوله بازرگانی و تجارت بین‌الملل، دانش کافی در کلیه زمینه‌های کارشناسی
مرتبط به امور گمرکی را کسب نمایند، زیرا بدون اشراف بر موازین و مقررات و تکنیک‌های
گمرکی ، اساسا توفیق در امر بازرگانی خارجی میسر نخواهد شد. در نتیجه لازم است که تعدادی
از دانشجویان رشته مدیریت بطور تخصصی در زمینه مقررات بین‌المللی و کنوانسیونهای گمرکی
مطالعه کرده و شناخت لازم را درباره سازمانها و مجامع گمرکی بین‌المللی و سایر سازمانها
و مجامعی که بخشی از فعالیت‌های آنان منجر به وضع معیارهایی در سطح جهانی در زمینه
مسایل گمرکی می‌گردد، پیدا کنند.
گمرک در خدمت تجارت جهان است و گرایش مدیریت امور گمرکی نیز
بخشی از مدیریت تجاری و بازرگانی است که در آن نحوه بررسی کالاهای وارداتی و صادراتی
و نحوه تنظیم اظهارنامه‌ها و چگونگی ایجاد تعرفه‌های مالیاتی آموزش داده می‌شود. همچنین
دانشجویان می‌آموزند بر اساس سیاست اقتصادی کشور، کالاهای ممنوعه و غیر ممنوعه را شناسایی
کنند.
مدیریت جهانگردی :
ایران 1.648.000 کیلومتر
مربع وسعت دارد و هر گوشه‌اش جلوه و لطفی تازه ، رمز و رازی دیگر و زیبایی و صلابتی
دوچندان دارد. از ایران سخن می‌گوییم، کشوری که میتوان در یک فصل هم در آبهای نیلگون
جنوبش تنی به آب زد و هم در کوهستانهای سپیدپوش شمالش، به ورزشهای زمستانی پرداخت.
سرزمینی که میتوان در کویرش به آسمان پرستاره نزدیک شد و در جنگلهای انبوهش معنی واقعی
رنگ سبز را دریافت. دیاری که هر وجب از خاکش ، با تو از تمدنی کهن سخن می‌گوید.
اما چرا کشوری با این همه جلوه و جذابیت ، تنها سهم اندکی از
صنعت سودآور جهانگردی را به خود اختصاص داده است؟
نتیجه یک نظرخواهی که از خبرنگاران خارجی به عمل آمده است، نشان
میدهد که بسیاری از آنها بر این اعتقادند که مدیریت ضعیف، یکی از عوامل اصلی رکود
صنعت جهانگردی در کشور ما است. چون لازمه توسعه و تقویت صنعت جهانگردی، اطلاع از زمینه‌های
اقتصادی، اجتماعی ، جغرافیایی و فرهنگی کشور است تا بتوان امکانات موجود و همچنین مسائل
و مشکلاتی که در راه توسعه این صنعت وجود دارد، شناسایی کرد و سپس بر اساس تحقیقات
موجود، یک برنامه‌ریزی دقیق و عملی داشت. و البته چنین کاری تنها به یاری مدیرانی کارآمد
و متخصص در صنعت جهانگردی امکان‌پذیر است. تخصصی که در شاخه مدیریت جهانگردی آموزش
داده می‌شود.
صنعت جهانگردی بعد از جنگ جهانی دوم رونق یافت این صنعت در آن
زمان در دست سرمایه‌داران بزرگی بود که هدفی جز جلب مشتری بیشتر و در نتیجه سود بیشتر
نداشتند. و به همین دلیل با مخالفت مردم مناطق توریستی مواجه شدند. چون مردم می‌دیدند
که کمپانی‌های بزرگ بهترین مناطقشان را اشغال کرده و چشم‌اندازهایشان را کور می‌کنند
و در نهایت نیز تنها آب و هوای بد، شلوغی راه و سرو صدا عاید آنها می‌شود.
این اختلاف باعث شد که صنعت جهانگردی دچار یک تغییر و تحول عمده
گردد و بتدریج تبدیل به یک مقوله علمی شود. علمی میان رشته‌ای که امروزه دارای گرایشهای
مختلفی اعم از مردم‌شناسی جهانگردی، جامعه‌شناسی جهانگردی ، حقوق جهانگردی و مهمتر
از همه مدیریت جهانگردی می‌باشد .
تفاوت این گرایش با گرایشهای دیگر مدیریت در این است که جهانگردی
کالای خاصی است که با کالاهای دیگر تفاوت بسیار دارد چون این کالا همانجا که تولید
می‌شود، مصرف می‌گردد و نمی‌توان آن را انبار کرد و یا در فصل دیگری مصرف نمود. به
همین دلیل کالای جهانگردی، بازار ویژه‌ای می‌طلبد و تخصص خاصی نیز برای دستیابی به
این بازار لازم است. تخصصی که رشته مدیریت جهانگردی آموزش داده می‌شود.
مدیریت بیمه
:
بیمه یکی از شاخص‌های توسعه در کشورهای
پیشرفته است، چون هر سرمایه‌داری که بخواهد در کشوری سرمایه‌گذاری کند، باید اطمینان
داشته باشد که در صورت بروز هر گونه حادثه‌ای یا خطری، سرمایه وی مصون خواهد بود. از
همین‌رو در کشورهای پیشرفته از بیمه به عنوان صنعت بیمه یاد می‌کنند به این معنی که
همزمان با توسعه صنعت ، بیمه نیز توسعه خواهد یافت و همچنین بر این اعتقادند که هر
فردی نمی‌تواند وارد این صنعت شود بلکه باید متخصص و دانش‌آموخته این صنعت باشد .
در
نتیجه در دانشگاههای بزرگ و معتبر دنیا، رشته بیمه به عنوان یک رشته مستقل که دارای
دو زیرشاخه عمده بیمه‌های زندگی و غیرزندگی است، تدریس می‌شود.
در کشور ما نیز گرایش مدیریت بیمه در دانشگاهها و مراکز آموزش
عالی تدریس می‌شود، اما به دلیل اینکه در کشور ما صنعت بیمه دولتی است، در آن رقابت
دیده نمی‌شود و در نتیجه رشته مدیریت بیمه نیز جایگاه واقعی خویش را پیدا نکرده است.
دروس تخصصی رشته مدیریت بیمه در دانشگاههای ایران شامل آموزش
انواع بیمه از جمله بیمه اموال، بیمه اشخاص، بیمه مسوولیت و … است. در حالی که دروس این رشته
باید خیلی پربارتر از موارد فوق باشد. برای مثال در دانشگاههای خارج از کشور ، دانشجویان
چگونگی ارزیابی ریسک را فرا می‌گیرند. یعنی یاد می‌گیرند که چگونه باید ریسک کالایی
که قرار است بیمه شود، ارزیابی کنند. کاری که نیاز به محاسباتی بسیار دارد.
البته اگر در ایران نیز بیمه جنبه خصوصی پیدا کند، بدون شک این
گرایش نیز متحول شده و شکوفایی لازم را پیدا خواهد کرد.
دانشجوی مدیریت بیمه نحوه اداره سازمانهای بیمه و چگونگی رفتار
با بیمه‌گذارها را فرا می‌گیرد تا بتواند آنها را به بیمه‌گذاری ترغیب و تشویق کند.
همچنین دانشجویان درباره انواع فعالیت‌های بیمه مثل بیمه عمر، ماشین، خدمات درمانی
و غیره اطلاعات لازم را کسب کرده و چگونگی فعالیت در این زمینه‌ها را بر اساس پایه
و مبانی مدیریتی فرا می‌گیرند.
مدیریت بیمه اکو :
با جهانی شدن اقتصاد
در دنیای آینده، تجارت نقش بسیار مهمی را ایفا میکند. در تجارت نیز موضوعاتی مثل بیمه
و قوانین حقوقی آن، اهمیت کلیدی دارد. بنابراین روزبه‌روز به متخصصان بیمه نیاز بیشتری
احساس می‌شود تا جایی که این رشته از حالت بومی به صورت بین‌المللی درآمده است.
به همین دلیل بیمه اکو که یک دانشکده تخصصی است در ایران ایجاد
شده است. این دانشکده دانشجویان خود را از بین علاقه‌مندان کشورهای عضو پیمان منطقه‌ای
اکو انتخاب میکند. چرا که وجود نهادهایی مثل دانشکده، در تقویت همکاری و روابط متقابل
فرهنگی ، اقتصادی و تجاری می‌تواند بسیار موثر باشد.
در این گرایش موضوعات مختلف مدیریتی ، اقتصادی ، حقوقی ، حسابداری
و تجاری آموزش داده می‌شود و دانشجویان درباره نقش بیمه در ایجاد امنیت سرمایه‌گذاری
و امنیت اقتصادی و رفاهی جامعه مطالعه می‌کنند.
در مورد تفاوت دو گرایش مدیریت بیمه اکو و مدیریت بیمه ذکر این
نکته ضروری است که اولین تفاوت این دو گرایش در این است که تمامی دروس رشته مدیریت
بیمه اکو به زبان انگلیسی است و از همین‌رو ، در مرحله اول 10 برابر ظرفیت دانشکده
، دانشجو پذیرفته می شود و سپس از بین داوطلبان فوق ، افرادی که تسلط بیشتری به زبان
انگلیسی دارند، انتخاب می‌شوند. همچنین در این گرایش، به قوانین حقوق بین‌الملل و تجارت
بین‌الملل توجه بیشتری می‌شود.