رشته های علوم تجربی
اتاق عمل- اعضاء مصنوعی- امورگمرکی- بهداشت محیط- بهداشت حرفه
ای- بیوتکنولوژی- بینایی سنجی- پرستاری دندانپزشکی- ئپرستاری- تکنسین پروتزهای دندانی-
پزشکی- تکنولوژی پزشکی هسته ای- تکنولوژی پرتو شناسی
تکنولوژی تولیدات
دامی- تکنولوژی تولیدات گیاهی- تکنولوژی جنگلداری- تکنولوژی چوب- تکنولوژی شیلات
تکنولوژی محیط زیست- تکنولوژی مرتع و آبخیزداری- حسابداری-
حقوق- داروسازی- دامپزشکی- دندانپزشکی- روانشناسی
زمین شناسی- زیست
شناسی- شنوایی شناسی- زیست شناسی سلولی ملکولی – شیمی- علوم آزمایشگاهی- علوم اقتصادی
علوم تغذیه- علوم حدیث- علوم سیاسی- علوم و صنایع غذایی-
فیزیوتراپی- کاردانی علمی کاربردی تولید وبهره برداری گیاهان دارویی معطر- کاردانی
فوریتهای پزشکی- کاردانی نا پیوسته ی علمی کاربردی پرورش زنبور عسل- کاردرمانی
کارشناسی علوم انتظامی-
کتابداری- کتابداری درشاخه پزشکی- گفتاردرمانی- مامایی- مدارک پزشکی- مددکاری اجتماعی
مدیریت- مدیریت خدمات
بهداشتی و درمانی- مدیریت مالی- مدیریت و بازرگانی دریای- مدیریت و کمیسر دریایی
مدیریت هتلداری-
مهندسی فضای سبز- هوشبری- مهندسی کشاورزی- مهندسی منابع طبیعی
کاردانی شیمی و پدافند
جنگ های شیمیایی میکروبی وهسته ای- تکنولوژی
پرتو درمانی(رادیوتراپی).
پرطرفدارترین شغل ها و رشته های تجربی در دانشگاه اول از
همه رشته پزشکی و در مرتبه بعدی رشته هایی مثل داروسازی و دندانپزشکی هستن و معمولا
هر سال رتبه های خوب کنکور تجربی یکی از این سه رشته رو انتخاب می کنن. طول دوره تحصیل
پزشکی حدود ۷ سال و نیم ولی داروسازی و دندانپزشکی و دامپزشکی عمومی ۶ سال هست. رشته
های دیگه ای هم هستن که جزو رشته های نسبتا پرطرفدار تجربی در دانشگاه به حساب میان
و به اصطلاح کارشناسی یا لیسانس هستن یعنی دوره تحصیلشون ۴ سال هست مثل فیزیوتراپی،
بینایی سنجی، شنوایی شناسی، پرستاری، مامایی، علوم آزمایشگاهی، علوم تغذیه، رادیولوژی،
بهداشت عمومی و …
رشته پزشکی
در حال حاضر، نظام آموزش پزشکی عمومی، شامل 4 دوره علوم پایه،
فیزیوپاتولوژی، کارآموزی بالینی و کارورزی بالینی است .دوره علوم پایه دوره علوم پایه
پزشکی 5 ترم تحصیلی است که با اتمام آن، دانشجویان مجاز به ورود به دوره بعدی(فیزیوپاتولوژی)
هستند و پیش از ورود به دوره بعدی، امتحان جامع علوم پایه پزشکی از تمام دانشجویان
به طور سراسری و همزمان، توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تمام دانشگاه‌های
علوم پزشکی به عمل می‌آید و قبول‌شدگان،مجاز به ورود به دوره فیزیوپاتولوژی خواهند
بود. این امتحان، در بردارنده‌ی مباحث تدریس شده در دوره علوم پایه است.
دروس علوم پایه
بیوشیمی، بافت‌شناسی،، تشریح (نظری- عملی)، تشریح (آناتومی)
(نظری ـ عملی)، فیزیولوژی(نظری ـ عملی)، ایمونولوژی(نظری)،اپیدمیولوژی، روانشناسی،
جنین‌شناسی، تغذیه، ژنتیک، زبان تخصصی، آسیب‌شناسی عمومی، انگل‌شناسی، میکروب‌شناسی
دوره فیزیوپاتولوژی این دوره شامل 31 واحد درسی است که دو ترم تحصیلی طول خواهد کشید.
در پایان این دوره معدل دانشجو از دروس فیزیوپاتولوژی، باید دست‌کم 12 باشد، در غیر
این صورت دانشجو باید درس‌هایی را که در آنها نمره کمتر از 12 آورده است، مجدداً بخواند.
حداکثر مدت مجاز،در مراحل اول و دوم (علوم پایه و فیزیوپاتولوژی) 5 سال است. در پایان
این دو دوره دانشجویانی که همه‌ی واحدها را با موفقیت بگذرانند، به دوره‌ی کارآموزی
بالینی راه می‌یابند. باید توجه داشت که ملاک قبولی در امتحانات این مرحله، کسب حداقل
نمره 12 از 20 است؛ در حالی که در دروس پایه، ملاک کسب نمره 10 از 20 می‌باشد.
دروس فیزیوپاتولوژی
آسیب‌شناسی اختصاصی، فارماکولوژی، سیمیولوژی، دوره‌های فیزیوپاتولوژی
ارگان‌ها .دوره کارآموزی بالینی دانشجویان پزشکی در این مرحله قادر هستند تا آموخته‌های
خود را از دروس مختلف با یافته‌های بالینی از بیماران بستری در بیمارستانها تطبیق
داده و با بهره‌گیری مناسب از روش‌های تشخیص آزمایشگاهی، بیماری را تشخیص دهند و اقدامات
مناسب درمانی را برای بیمار انجام دهند. این دوره شامل 97 واحد درسی است که در چهار
بخش اصلی ارائه می‌گردد و عمدتاً مسائل رایج در پزشکی عمومی را شامل می‌شود که عبارتند
از داخلی، جراحی، زنان و کودکان. در سایر بخش‌ها که بخش‌های فرعی محسوب می‌شوند نیز
بیماریهای شایع در آنها آموزش داده می‌شود. با توجه به این مطلب، چهار رشته اصلی جراحی،
داخلی، زنان و کودکان زمان بیشتری را به خود اختصاص می‌دهند. در دوره کارآموزی، دانشجویان
باید روش برخورد با بیمار، تهیه شرح حال بیمار و نحوه تشخیص و درمان را فرا بگیرند
تا در دوره بعدی - کارورزی- که خود تصمیم گیرنده خواهند بود، بتوانند به کمک بیماران
بشتابند و تصمیمات لازم را اتّخاذ نمایند. در دوره کارآموزی نمره قبولی در دروس عملی
و نظری 12 است و معدّل کلّ دوره کارآموزی باید بالای 14 باشد و چنانچه کمتر از 14 باشد،
باید واحدهای با نمره کمتر از 14 تکرار شود تا معدل کل به 14 برسد. در پایان این دوره،
دانشجویان قبل از ورود به دوره کارورزی در امتحانی به نام امتحان جامع کارورزی شرکت
می‌نمایند و پس از قبولی به دوره کارورزی وارد می‌شوند. چنانچه دانشجویی در امتحان
مربوط قبول نگردد، حداکثر 4 مرتبه می‌تواند در این امتحان شرکت نماید.
دروس کارآموزی بالینی
بیماریهای اعصاب، بیماریهای عفونی، کارآموزی داخلی، بیماریهای
جراحی، بیماریهای ارتوپدی، بیماریهای عفونی، کارآموزی جراحی، تاریخ و اخلاق پزشکی،
بیماریهای کودکان، پزشکی قانونی و مسمومیت‌ها، فارماکولوژی بالینی، کارآموزی چشم،
کارآموزی پوست، کارآموزی بهداشت، کارآموزی بخش کودکان، بهداشت، کارآموزی گوش و حلق
و بینی، کارآموزی ارتوپدی. بیماریهای زنان و زایمان، کارآموزی رادیولوژی، بیماریهای
روانی، کارآموزی روانپزشکی.دوره کارورزی بالینی این دوره آخرین مرحله آموزش پزشکی است
و آن را دوره انترنی نیز می‌گویند. این دوره 64 واحد درسی است و 18 ماه به طول می‌انجامد.
در دوره کارورزی،دانشجویان مسؤولیت معاینه‌ی بیماران و تشخیص و اقدامات درمانی را
در بیمارستان بر عهده خواهند داشت و آموخته‌های خود را در دوره‌های قبل به طور عملی
انجام خواهند داد تا آماده پذیرش شغل پزشکی در جامعه شوند و بتوانند به طور مستقل به
درمان بیماران بپردازند. در پایان این دوره و قبل از فراغت از تحصیل، کارورزان باید
درس پایان‌نامه را که 6 واحد درسی است، آغاز کنند.
دروس کارورزی بالینی
کارورزی بخش جراحی، کارورزی بخش چشم، کارورزی بخش سوانح و سوختگی،
کارورزی بخش ارتوپدی، کارورزی بخش ارولوژی، کارورزی بخش اطفال، کارورزی بخش بهداشت،
کارورزی بخش گوش و حلق و بینی، کارورزی بخش داخلی، کارورزی بخش زنان و زایمان، کارورزی
بخش اورژانس، کارورزی بخش نفرولوژی، کارورزی بخش پوست، کارورزی بخش روانپزشکی .
آینده شغلی پزشکی
پس از اتمام دوره ی تحصیل، همه ی دانشجویان ملزم به گذراندن
دو سال طرح پزشکی در مناطق محروم و خدمت سربازی (پسران) هستند.
این دو خدمت جداگانه هستند و مستقل از هم گذرانده می شوند. بازار
کار رشته ی پزشکی از کلینیکها، بیمارستانهای دولتی و خصوصی تا اورژانس ها و مطبها گسترش
یافته است.
رشته
داروسازی
رشته داروسازی بخشی از علوم پزشکی است که در رابطه با
تولید و ساخت دارو، بررسی وضعیت دارو در بدن انسان و موجودات زنده و میزان
تأثیر دارو در سلامت جامعه و کم کردن بحران‌های بیماری‌زا نقش ایفا می‌کند. به
عبارت دیگر رشته داروسازی به شناخت ماده مؤثر، فرموله کردن این ماده (تبدیل
ماده مؤثر به فرمی که قابل مصرف برای بیمار باشد مثل قرص، کپسول، شربت یا
استفاده از روش‌های تزریقی) و بررسی اثرات دارو بر بدن بیمار می‌پردازد.شاید
جالب باشد که بدانید حدود 30 تا 50 درصد علت ناموفق شیوه مداوای یک بیمار، به دارو
مربوط می‌شود؛ یعنی کیفیت دارو، انتخاب نوع‌دارو و نحوه استفاده از دارو (این که بیمار
دارو را با چه مواد غذایی یا دارو‌های دیگر استفاده کرده است) می‌تواند اثر دارو را
تضعیف کند. و این وظیفه یک داروساز است که علت را تشخیص دهد و در این زمینه پزشک معالج
را راهنمایی کند.
درس‌های این رشته در طول تحصیل
دروس پایه
بیولوژی نظری، فیزیک نظری، ریاضیات پایه و مقدمات آمار،
شیمی عمومی، بیوشیمی ، فیزیولوژی ، شیمی آلی ، تشریح، اصول خدمات بهداشتی،آمار
حیاتی، شیمی تجزیه، میکروب‌شناسی نظری و عملی، انگل‌شناسی و قارچ‌شناسی، ایمونولوژی،
کمک‌های اولیه، کامپیوتر.
دروس تخصصی
گیاه‌شناسی دارویی، اشکال دارویی، تغذیه و رژیم درمانی،
مواد خوراکی نظری، مدیریت در داروسازی، درمان‌شناسی، اطلاعات دارویی، شیمی
دارویی، فارماکولوژی، مفردات پزشکی ، فرآورده‌های دارویی بیولوژیکی، فیزیکال
فارماسی، روش‌های دستگاهی، سم‌شناسی ، بیوفارماسی، داروسازی صنعتی ، کنترل
میکروبی دارویی ، کارآموزی صنعت، زبان تخصصی، مقدمات داروسازی، گیاه‌شناسی
داروسازی، کارآموزی داروخانه.
آینده شغلی رشته داروسازی چگونه است
با وجود بحران کاری موجود در رشته های پزشکی که چند سالی است
بر بازار کار این رشته ها سایه انداخته ، اما با این حال باز هم با کمبود نیروی متخصص
در رشته داروسازی مواجه هستیم . چرا که مثلا در بیمارستان به ازای هر 110 تخت ، یک
متخصص داروساز بالینی و دو متخصص داروساز مورد نیاز می باشد.
توجه داشته باشید مد نظر ما در این جا دکتر داروسازی است نه
دارو فروشی و نسخه پیچی!
درسته که در چند سال اخیر فارغ التحصیلان داروسازی زیاد شده
اند و فرصت های کار در این رشته کاهش یافته است ، اما هنوز هم تقریبا 90% از فارغ التحصیلان
داروسازی جذب بازار کار می شوند که حدود 80 درصد آنها در داروخانه مشغول به کار می
شوند و مابقی جذب صنایع دارو سازی مثل کارخانه های آرایشی بهداشتی ، ساخت و کنترل دارو
و یا جذب کارهای اجرایی و تحقیقاتی وزارت بهداشت و درمان ، می شوند.
رشته دندان پزشکی
رشته دندانپزشکی در مقطع دکترای عمومی نحوه رعایت بهداشت،
پیشگیری و درمان بیماریهای دهان و دندان را آموزش می‌دهد. این مقطع دارای
دو دوره مجزای 2 و 4 ساله است. که در 2 سال اول دانشجویان واحدهای علوم‌پایه
مثل بیوشیمی، آناتومی، بافت‌شناسی، فیزیولوژی، ژنتیک، میکروب‌شناسی و ایمنی‌شناسی
را می‌گذرانند و بعد از 2 سال وارد دوره تخصصی دندانپزشکی شده و دروس اختصاصی
خود را در زمینه آسیب‌شناسی فک و دهان، ارتودنسی، اندودنتیکس، پروتزهای ثابت
و اکلوژن، پروتزهای متحرک و فک و صورت، پریودنتولوژی، ترمیمی و مواد دندانی،
بیماریهای دهان و دندان، جراحی دهان و فک و صورت، دندانپزشکی کودکان و رادیولوژی
دهان و فک و صورت می‌گذرانند. و در نهایت میتوانند بیماریهای دهان و دندان
را تشخیص داده و در حد یک دندانپزشک عمومی نسبت به درمان آنها اقدام کنند.
درس‌های این رشته در طول تحصیل
دروس پایه
فیزیک پزشکی، بیوشیمی نظری، بیوشیمی عملی، آناتومی نظری،
آناتومی عملی، بافت‌شناسی انسانی نظری، بافت‌شناسی انسانی عملی، فیزیولوژی
نظری، فیزیولوژی عملی، ژنتیک انسانی، جنین‌شناسی عمومی، میکروب‌شناسی نظری،
میکروب‌شناسی عملی، ایمنی‌شناسی نظری، ایمنی‌شناسی عملی، آسیب‌شناسی عمومی،
آمار پزشکی و دندانپزشکی و روش تحقیق ، بهداشت عمومی و اکولوژی محیط زیست.
دروس تخصصی
کالبدشناسی و مورفولوژی دندان ، پروتز کامل ، مواد دندانی،
رادیولوژی دهان، فارماکولوژی، جنین و بافت شناسی فک و دهان ، آسیب‌شناسی،
پروتز ثابت ، پروتز پارسیل، دندانپزشکی ترمیمی ، بیماریهای دهان و تشخیص، پریودنتولوژی،
جراحی فک و دهان، اندودنتیکس ، بهداشت دهان و پیشگیری، تغذیه، بیماریهای
درونی، ارتودنسی، گوش و حلق و بینی، بیماریهای روانی، دندانپزشکی کودکان،
نظام پزشکی و طب قانونی، دندانپزشکی جامعه‌نگر، بیولوژی دهان، سمینار آسیب‌شناسی.
رشته های تخصصی در دندانپزشکی
1. تشخیص بیماریهای
دهان و دندان (diagnostics
dentistry)
2. آسیب شناسی
دهان(oral
pathology)
3. تصویر برداری
دهان و فک و صورت(oral &
maxillofacial radiology)
4. دندانپزشکی
ترمیمی(restorative(operative)
dentistry )
5. معالجه ریشه
دندان( endodontics
dentistry )
6. پروتزهای دهان
و فک و صورت (prosthodontic
dentistry)
7. دندانپزشکی
کودکان(pediatric
dentistry )
8. ارتودنسی(orthodontics dentistry )
9. جراحی لثه( Periodontics dentistry)
10. جراحی دهان و
فک و صورت (oral &maxillofacial
surgery )
رشته دامپزشکی
دامپزشکی علم شناخت بیماریهای دامی اعم از بیماریهای
مشترک بین انسان و حیوان یا بیماریهای خاص دام، پیشگیری از بیماری‌ها، معالجه
بیماری‌ها و همچنین علم تغذیه انسان و دام است. در نشریه سازمان بهداشت جهانی
آمده است "هدف نهایی دامپزشکی درمان حیوانات نیست بلکه دقیقاً تأمین
مواد غذایی و بهداشت انسان می‌باشد." چرا که با واکسیناسیون دام‌ها می‌توان
از مرگ و میر آنها جلوگیری کرد و بر میزان فرآورده‌های دامی افزود و در نتیجه
مواد پروتئینی لازم را برای جیره غذایی انسانی تأمین نمود. موادی که مقاومت
انسان‌ها بخصوص کودکان را در مقابل کلیه بیماری‌ها، افزایش می‌دهد و نه‌تنها باعث
کاهش قابل ملاحظه هزینه‌های درمانی می‌شود، بلکه جامعه‌ای سالم و فعال بوجود
خواهد آورد.
طول مدت تحصیل رشته دامپزشکی در ایران
برای اینکه در ایران دکترای دامپزشکی بگیرید بایستی ۲۲۴ واحد
درسی را پاس کنید که بطور متوسط ۷ سال طول می کشه. این دروس شامل دروس عمومی ، علوم
پایه ، دروس بالینی و دروس عملی هست.
درس‌های این رشته در طول تحصیل
دروس پایه
فیزیک پزشکی، بیوشیمی، فیزیولوژی، ژنتیک حیوانی، جانورشناسی
عمومی، آمار حیاتی.
دروس اصلی
اصول همه‌گیرشناسی، اصول تغذیه دام، تغذیه اختصاصی دام،
تغذیه اختصاصی طیور، آسیب‌شناسی عمومی، آسیب‌شناسی اختصاصی، باکتری‌شناسی عمومی،
باکتری‌شناسی اختصاصی و بیماریهای باکتریایی، کالبدشناسی پایه، کالبدشناسی
مقایسه‌ای، انگل‌شناسی و بیماریهای انگلی، قارچ‌شناسی و بیماریهای قارچی،
ویروس‌شناسی و بیماریهای ویروسی، ایمن‌شناسی و سرم‌شناسی، سم‌شناسی، فارماکولوژی،
ماهی‌شناسی عمومی، جنین‌شناسی نظری، اصول انتخاب و تلقیح مصنوعی دام، بهداشت
و پرورش دام، بهداشت و پرورش طیور، تکثیر و پرورش ماهی، پرورش و بیماریهای
زنبور عسل، اصول اصلاح‌نژاد دام، اصول هوشبری نظری، اصول کالبدگشایی و نمونه‌برداری،
اصول معاینه دام.
دروس تخصصی
بیماریهای اندام‌های حرکتی، بیماریهای متابولیک دام
، بیماریهای درونی دام‌های بزرگ ، بیماریهای درونی دام‌های کوچک ، بیماریهای
تولیدمثل دام، بیماریهای طیور، بیماریهای ماهی، بیماریهای مشترک انسان و
دام، رادیولوژی دامپزشکی، جراحی عمومی دام‌های بزرگ، جراحی عمومی دام‌های
کوچک، مسمومیت‌های دام، مامایی دامپزشکی، کلینیکال پاتولوژی، بهداشت و صنایع
شیر، کنترل کیفی و بهداشتی مواد غذایی، صنایع مواد غذایی با منشاء دامی نظری،
زبان تخصصی.
دروس بالینی
عملیات درمانگاهی دام‌های بزرگ، عملیات درمانگاهی دام‌های
کوچک، عملیات درمانگاهی مامایی، عملیات درمانگاهی طیور، کارآموزی
تخصص های رشته دامپزشکی
– بهداشت و بیماری های طیور- پاتولوژی دامپزشکی- بهداشت آبزیان-
جراحی- بیماری های تولید مثل دام
-انگل شناسی دام – بافت شناسی
موقعیت شغلی در ایران
فارغ‌التحصیلان دامپزشکی میتوانند در مراکز مختلفی از جمله
سازمان دامپزشکی، مؤسسه تحقیقات و تولید واکسن رازی ، شرکت‌های تولید دارو و
فرآورده‌های دامی، شرکت‌های تولید مواد غذایی با فرآورده‌های دامی، واحدهای
دامپروری دولتی و خصوصی و آزمایشگاه‌های تشخیص بیماریهای دامی و بیماریهای
انسانی فعالیت کنند یا خود بری معالجه حیوانات اهلی کلینیک دامپزشکی تأسیس کنند.
رشته فیزیوتراپی
در این رشته با استفاده از یک سری وسایل مثل ابزارهای
الکترونیکی در جهت رفع معلولیت، کاهش علایم بیمارهای مفاصل، عضلات و اعصاب
تلاش می‌شود. البته فیزیوتراپیست‌ها علاوه بر وسایل فوق، از یک سری حرکات ورزشی
و درمانی نیز استفاده می‌کنند چون برای کسب بهترین نتیجه، باید حرکات ورزشی
و درمان‌های الکترونیکی به صورت ترکیبی مورد استفاده قرار گیرد. گفتنی است
که در 60 درصد از بیماری‌ها در کنار دارو درمانی یا پس از دارودرمانی به فیزیوتراپی
نیاز است. برای مثال در بیماریهای عصبی مثل سکته‌های مغزی یا ضربه‌های مغزی،
شکستگی‌ها، بیماریهای قلبی، بیماریهای ریوی، بیماریهای زنان و زایمان و نازایی،
انواع جراحی‌های داخلی و برخی از بیماریهای اطفال به فیزیوتراپی نیاز است.
به عبارت دیگر در کل بیماریهای اسکلتی و اکثر بیماریهای عصبی و عضلانی فیزیوتراپی
مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ضمن فیزیوتراپیست‌ها در بُعد پیشگیری نیز فعالیت
می‌کنند. برای مثال یک فیزیوتراپیست نحوه نشستن یا بلند کردن وزنه‌های مختلف
را آموزش می‌دهد تا از انحرافاتی که ممکن است در ستون فقرات افراد به دلیل
عدم رعایت موارد فوق ایجاد شود، جلوگیری کند.
درس‌های این رشته در طول تحصیل
دروس پایه
فیزیک برای فیزیوتراپی، فیزیولوژی عمومی، آناتومی (سر
و گردن و تنه، اندام فوقانی، اندام سطحی، اندام تحتانی) ، بافت شناسی، آسیب‌شناسی،
استخوان شناسی، روانشناسی عمومی و معلولین، روانپزشکی ، ژنتیک ، کمک‌های اولیه،
رشد روانی ـ حرکتی کودک، آناتومی اعصاب، فیزیولوژی، نورولوژی ، بیماریهای
داخلی، بیماریهای قلب، عروق و تنفسی، روماتولوژی، جراحی عمومی، ارتوپدی ،
رادیولوژی.
دروس تخصصی
آشنایی با اصول توانبخشی و طب فیزیکی ، فیزیوتراپی (اعصاب
، بیماریهای قلب، عروق و تنفس، روماتولوژی ، جراحی ، ارتوپدی)، کینزیولوژی
و بیومکانیک، حرکت درمانی، الکترو تراپی، اندام‌های مصنوعی و وسایل کمکی، ارزشیابی
و اندازه‌گیری ، ماساژ و اصول درمان‌های دستی، زبان تخصصی، پروژه، کارآموزی.
فرصت هاي شغلي فارغ التحصيلان رشته فيزيوتراپي
فارغ التحصيلان مي‌توانند در بيمارستانها، سازمان بهزيستي،هلال
احمر، کلينيک‌هاي توانبخشي و سازمانهاي مربوط به توانبخشي مشغول به کار شوند.
همچنين فارغ التحصيلان مي‌توانند مطب و مراکز توانبخشي خصوصي تأسيس کنند.علاقه‌مندي
شرط مهمي براي موفقيت و ادامه تحصيل در اين رشته مي‌باشد.
رشته پرستاری
پرستار یک عضو مهم در تیم مراقبت بهداشتی است و نقش‌های
گسترده‌ای از جمله نقش مراقبتی، حمایتی، درمانی، هماهنگی، مشورتی، مدیریتی
و تحقیقاتی دارد. به این معنا که پرستار وظیفه مراقبت و حمایت از بیمار، هماهنگی
بین بیمار و پزشک ، بیمار و خانواده بیمار (انتقال دهنده خواست‌ها و نیازهای
بیمار یا مددجو)، مسؤولیت مدیریت بخش (اولویت‌بندی برای رسیدگی به بیماران
و تصمیم‌گیری به موقع در مورد بیماران اورژانسی)، آموزش به بیمار در جهت تطابق
با مشکلات و ناراحتی‌های پیش‌آمده، تحقیق درباره روش‌های مراقبتی که اعمال
کرده است و تحقیق بر روی نحوه کاهش تعداد روزهای بستری یک بیمار را برعهده
دارد.
درس‌های این رشته در طول تحصیل
دروس پایه
تشریح، فیزیولوژی، ایمونولوژی، بیوشیمی، میکروب‌شناسی،
انگل‌شناسی، آمار حیاتی مقدماتی.
دروس اصلی
تغذیه و تغذیه درمانی، اصول اپیدمیولوژی و مبارزه با بیماری‌ها،
روانشناسی اجتماعی، داروشناسی، زبان تخصصی، اصول و روش آموزش به بیمار.
دروس تخصصی
اصول و فنون کاربرد احکام اسلامی در پرستاری، بررسی وضعیت
سلامت، پرستاری بهداشت جامعه، پرستاری بهداشت مادران و نوزادان و مراقبت‌های
دوران بارداری و زایمان ، بیماریهای داخلی، عفونی و پرستاری‌های مربوط ، پرستاری
ویژه، پرستاری در فوریتها، کودکان و پرستاری مربوط 1 (کودک سالم)، کودکان و
پرستاری مربوط 2 (کودک بیمار)، بهداشت روانی، بیماری‌ها و پرستاری‌های مربوط
، اصول مدیریت خدمات پرستاری، تاریخ و تحولات و اخلاق پرستاری، کارآموزی
.
فرصت های شغلی و تحصیلی رشته پرستاری
رشته ی پرستاری در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا
در دانشگاه های علوم پزشکی وجود دارد. رشته ی کارشناسی پرستاری، عمومی بوده و گرایش
خاصی ندارد اما از مقطع کارشناسی ارشد به گرایش های متنوعی تقسیم می شود.
گرایشها
-روان پرستاری
-پرستاری ویژه
-بهداشت
-مدیریت
-داخلی جراحی
-اطفال
گرایشهای مقطع دکترا
-آناتومی- بافت شناسی- اپیدمیولوژی
اشتغال در پست های مختلف بیمارستانی همچون سرپرستار، پرستار
شیفت، سوپروایزر بالینی، سوپروایزر کنترل عفونت، ریاست پرستاری و سوپروایزر آموزشی
به سطح تحصیلات پرستار و سابقه ی کاری وی برمی گردد.
رشته مامایی
این رشته یکی از زیر مجموعه‌های علوم پزشکی است که نقش‌های
بسیار گسترده‌ای اعم از نقش مشاوره‌ای، آموزشی، مراقبتی، حمایتی، درمانگری
و تحقیقاتی دارد. البته تمامی این نقش‌ها در ارتباط با مادر و کودک مفهوم پیدا
می‌کند؛ یعنی ماما به مشاوره قبل، بعد و هنگام ازدواج، آموزش و نحوه تنظیم
خانواده، مراقبت در دوران بارداری، زایمان طبیعی و مراقبت بهداشتی مادر و کودک
و آموزش به دختران در زمینه بهداشت دوران بلوغ و بعد از آن می‌پردازد.
درس‌های این رشته در طول تحصیل
دروس پایه
سلول‌شناسی و بافت‌شناسی، بیوشیمی، تشریح، فیزیولوژی، ایمنی
شناسی، میکروب‌شناسی و انگل‌شناسی.
دروس اصلی
آسیب‌شناسی اختصاصی و عمومی، اصول خدمات بهداشتی جامعه
و آموزش بهداشت، داروشناسی، اصول و فنون پرستاری و مامایی و روش اطاق عمل
و زایمان، آمار حیاتی و روش تحقیق، روانشناسی، اصول اپیدمیولوژی و مبارزه با
بیماری‌ها، زبان تخصصی.
دروس تخصصی
اصول تغذیه مادر و کودک، تاریخ، اخلاق و مقررات پزشکی،
جنین‌شناسی، مقررات پزشکی قانونی، ژنتیک، بارداری و زایمان، کاراموزی بارداری
و زایمان، آزمایش‌های کاربردی در مامایی، نوزادان، کارآموزی نوزادان، بیماریهای
کودکان، نشانه‌شناسی و معاینات فیزیکی، فیزیوپاتولوژی بیماریهای داخلی جراحی
و عفونی، کارآموزی بیماریهای داخلی و جراحی، بهداشت مادر و کودک و خانواده،
کارآموزی بهداشت مادر و کودک و خانواده، تغذیه درمانی مادر و کودک، روانپزشکی
در مامایی، رادیولوژی، سونوگرافی و الکتروفیزیولوژی در مامایی و زنان، اصول
مدیریت و کاربردهای آن در مامایی، بیحسی و بیهوشی و احیا در مامایی، بیماریهای
زنان و ناباروری، اختلال عمل جنسی و آموزش مشاوره آن، کارآموزی بیماریهای
زنان، پایان نامه.
گرایشها
این رشته در مقاطع کاردانی و کارشناسی دارای گرایش نیست
و به صورت عمومی ارائه می‌شود. ولی در مقطع کارشناسی ارشد دارای دو گرایش
بهداشت مادر و کودک و گرایش آموزش مامایی می‌باشد.
موقعیت شغلی در ایران
از مراکزی که یک ماما می‌تواند در آنها مشغول به کار شود،
می‌توان به بیمارستانها، زایشگاه‌ها، درمانگاه‌ها و مراکز بهداشتی اشاره کرد.
همچنین ماما طبق قوانین حاضر در صورت داشتن مدرک کارشناسی می‌تواند مطب دایر
کرده و در آن به ارائه خدمات بهداشتی و درمانی بپردازد.
رشته علوم آزمایشگاهی
فارغ‌التحصیل این رشته در مقطع کاردانی با نمونه‌برداری
مدفوع، ادرار و خون و آماده‌سازی نمونه و آزمایش‌های مختلف بیوشیمی و هماتولوژی
می‌تواند پزشک را در انتخاب بهترین راه درمان و مقابله با بیماری راهنمایی
کند. فارغ‌التحصیل کارشناسی این رشته نیز می‌تواند آزمایش‌های تخصصی هورمون‌شناسی
یا ایمونولوژی را انجام دهد و مسؤول بخش‌های مختلف یک آزمایشگاه تشخیص طبی
مانند بخش نمونه‌برداری، انگل‌شناسی و ادرار، هورمون‌شناسی، ایمونولوژی و... شود
و بر نحوه کار و آزمایش‌های کاردان علوم آزمایشگاهی نظارت کرده و کار او را
تأیید نماید.
درس‌های این رشته در طول تحصیل
دروس پایه
فیزیک عمومی، فیزیک کاربردی، شیمی عمومی، بیوشیمی عمومی،
فیزیولوژی، زیست‌شناسی، آناتومی.
دروس تخصصی
مقدمات علوم آزمایشگاهی، شیمی و میکروبیولوژی مواد غذایی،
زبان تخصصی، انگل و حشره‌شناسی پزشکی، قارچ‌شناسی پزشکی، ویروس‌شناسی پزشکی،
ایمنی و سرم‌شناسی، باکتری‌شناسی پزشکی، خون‌شناسی، بانک خون، بیوشیمی بالینی،
بافت‌شناسی، آسیب‌شناسی پزشکی، کارآموزی.
گرایشها
شیمی بالینی، خون شناسی، انگل شناسی، میکروب شناسی و ویروس شناسی،
قارچ شناسی، ژنتیک انسانی، بیوتکنولوژی، فیزیولوژی، ایمونولوژی شناسی، فیزیک پزشکی
و سایر رشته های مربوطه.
موقعیت شغلی در ایران
رشته علوم آزمایشگاهی نیز مانند بیشتر رشته های گروه علوم پزشکی
بازار کار مناسبی دارد و فردی که در این رشته تحصیل می کند می تواند به شاغل شدن در
بیمارستانها آزمایشگاهها و مراکز درمانی امیدوار باشد. مراکزی که میتوانند مشغول به
کار شوند:
آزمایشگاه‌های بالینی بیمارستان های دولتی و خصوصی
آزمایشگاه‌های مراکز بهداشتی درمانی
آزمایشگاه‌های تشخیص طبی خصوصی و غیر خصوصی
انستیتوها و مراکز تحقیقاتی و آموزشی
کارخانه‌های تولید وسایل و مواد آزمایشگاهی
شرکت های پخش فراورده‌های بیولوژیکی و آزمایشگاهی
پزشکی قانونی
سازمان انتقال خون
رشته علوم تغذیه
این رشته به رژیم درمانی، اصول علم تغذیه، ارزش مواد
غذایی و نحوه تغذیه مناسب برای حفظ سلامت بدن می‌پردازد. در این میان اصول
علم تغذیه بررسی می‌کند که چه فرآیندی روی مواد غذایی خورده شده انجام می‌گیرد
تا جذب یا دفع شود و رژیم درمانی نیز نوع رژیم غذایی لازم در بیماریهای مختلف
را مشخص می‌کند، چون در برخی از بیماری‌ها، بعضی از مواد غذایی باید حذف شده
یا بیشتر مورد استفاده قرار گیرد مثل بیماری گواتر که از کمبود ید ایجاد می‌شود.
این رشته دارای دو شاخه عمده است که عبارتند از :
الف) تغذیه گروه‌های مختلف جامعه مانند سالمندان، معلولین
و کودکان و نوجوانان.
ب) تغذیه بالینی که شامل تغذیه و مشاوره غذایی بیماران
بستری و سرپایی می‌شود.
درس‌های این رشته در طول تحصیل
دروس پایه
زیست‌شناسی، روانشناسی، جامعه‌شناسی، شیمی عمومی، فیزیک،
فیزیولوژی، تشریح تئوری، تشریح فیزیولوژی عملی، میکروب‌شناسی، شیمی آلی، آمار
حیاتی، بیوشیمی مقدماتی، میکروب‌شناسی مواد غذایی.
دروس اصلی
اصول اپیدمیولوژی، تغذیه اساسی، بهداشت و مسمومیت‌های
غذایی، مدیریت بخش غذایی، نقش تغذیه در خدمات بهداشتی، فیزیولوژی تغذیه،
زبان اختصاصی، بیوشیمی متابولیسم، اصول و روش‌های نگهداری مواد غذایی، شیمی
مواد غذایی، اصطلاحات پزشکی و بیمارستانی، اقتصاد غذا و برنامه‌ریزی، بهداشت
عمومی.
دروس تخصصی
بیماریهای ناشی از سوءتغذیه و اپیدمیولوژی، تنظیم برنامه
غذایی، تغذیه گروه‌های ویژه، رژیم درمانی، بررسی وضع تغذیه، آموزش تغذیه،
تأثیر فرآیند بر ارزش غذا، تغذیه دوران‌های مختلف، سمینار، اکولوژی تغذیه، کارآموزی.
گرایشها
علوم تغذیه
سیاست های غذا و تغذیه
بیوشیمی بالینی، سالمند شناسی
نانو فناوری پزشکی
انفورماتیک پزشکی
سلامت در بلایا و فوریتها
سلامت و رفاه اجتماعی
اپیدمیولوژی
مددکاری اجتماعی
گفتار درمانی
موقعیت شغلی در ایران
در مورد بازار کار رشته علوم تغذیه باید بدانید که این رشته
در وزن نسبتا مناسبی قرار دارد افرادی که در این رشته فارغ التحصیل می‌شوند میتوانند
در برخی تغذیه بیمارستانها ،کارخانجات تولید مواد غذایی، کلینیک های رژیم درمانی و
همچنین پزشکان غدد همکاری کنند. افرادی که در مقطع دکترا فارغ التحصیل شوند میتوانند
به تدریس در این رشته بپردازند.
رشته بینایی سنجی
وظیفه بینایی‌سنج تشخیص و تصحیح عیوب انکساری (نزدیک‌بینی،
دوربینی و آستیگماتیسم) با تجویز عدسی‌های مناسب مانند عدسی‌های عینک یا لنزهای
تماسی، تشخیص و تصحیح اختلالات دید دو چشمی و تنبلی چشم، تعیین بهداشت عمومی
چشم و بهداشت بینایی در محیط‌های کار و تحصیل و دادن آموزش لازم در این زمینه
است؛ یعنی یک بینایی‌سنج باید بر روی محیط‌های کار از نظر مقدار روشنایی و حفاظت
بینایی کار کارشناسی کند. همچنین تهیه و تجویز وسایل کمک بینایی ماند اکولرهای
ساده، مرکب، سیستم‌های تلسکوپیک و تلویزیون‌های مداربسته برای نیمه‌بینایان
و اندازه‌گیری میدان بینایی در تخصص فارغ‌التحصیلان این رشته است. از سوی دیگر
وقتی یک بیمار به بینایی‌سنج مراجعه می‌کند متخصص این رشته پس از گرفتن تاریخچه
سلامت چشم و معاینه دقیق برای تعیین اشکال‌های اصلی، در صورت نیاز، بیمار
را به متخصص مربوط اعم از چشم پزشک، متخصص گوش و حلق و بینی، متخصص داخلی
یا متخصص مغز و اعصاب ارجاع می‌دهد.
درس‌های این رشته در طول تحصیل
دروس پایه و اصلی
فیزیک نور، شیمی عمومی، بیوشیمی، فیزیولوژی عمومی، تشریح
عمومی و اعصاب، آمار حیاتی ، کمک‌های اولیه، اورژانس‌های چشم، آسیب‌شناسی عمومی،
میکروب‌شناسی، داروشناسی، علائم چشمی در بعضی از بیماریهای داخلی، ژنتیک و
چشم، تشریح و بافت‌شناسی چشم، فیزیولوژی چشم، اپتیک هندسی و فیزیکی، لابراتوار
اپتیک، فیزیولوژی اپتیک، مقدمات اپتومتری، ابزرواسیون ، تاریخچه اپتومتری و
علوم بینایی، زبان تخصصی، اپتومتری، بینایی محیطی.
دروس تخصصی
عدسی‌های تماسی، آسیب‌شناسی چشم، اپتومتری کودکان، اپتومتری
افراد مسن و نیمه‌بینایان، اپتومتری مشاغل و بهداشت چشم، اپتومتری چشم، مکانیسم
دید دو چشمی، درمان آنومالی‌های دو چشمی، آنالیز مشاهدات کلنیکی،پایان نامه
، کارآموزی.